Dessart

Tərkibi
Təsiredici maddə:   1 tabletin tərkibində  16 mq Kandesartan sileksetil vardır.
Köməkçi maddələr: hidroksipropil sellüloza (E463), laktoza monohidrat, maqnezium stearat, qarğıdalı nişastası, dietilqlikol monoetil efiri (Transcutol), qırmızı dəmir oksidi (E172).

Təsviri
DESSART 16 mq: cəhrayı rəngli bir tərəfi işarələnmiş konusabənzər dairəvi tabletlər.

Farmakoterapevtik qrupu
Angiotenzin-II-reseptorlarının antaqonisti.

ATC kodu: C09CA06.

Farmakoloji xüsusiyyətləri
Farmakodinamikası
Angiotenzin II – renin-angiotenzin-aldosteron sisteminin əsas hormonu olub, arterial hipertenziyanın, ürək çatışmazlığının və digər ürək-damar xəstəliklərinin patogenezində mühüm rol oynayır. Əsas fizioloji effekti vazokonstriksiya, aldosteronun stimullaşdırılması, su-elektrolit homeostazının tənzimlənməsi və hüceyrə böyüməsinin stimullaşdırılmasıdır. Bütün bu effektlər angiotenzin II-nin 1-ci tip (AT₁-reseptorlar) angiotenzin reseptorları ilə qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir.
Kandesartan sileksetil – 1-ci tip Angiotenzin-II-reseptorlarının selektiv antaqonistidir (AT₁-reseptorlar). Kandesartan angiotenzin I-i angiotenzin II-yə çevirən və bradikinini parçalayan AÇF-i inhibə etmir; AÇF-ə təsir etmədiyi üçün bradikininin yaxud P substansiyanın toplanmasına da gətirib çıxarmır.
Kandesartanın AÇF inhibitorları ilə müqayisəsi zamanı kandesartan sileksetil qəbul edən xəstələrdə öskürəyin daha az rast gəlinməsi müşahidə olunub. Kandesartan digər hormonların reseptorları ilə əlaqəyə girmir və ürək-damar sisteminin funksiyalarının tənzimlənməsində iştirak edən ion kanallarını inhibə etmir. Angiotenzin II-nin AT₁ reseptorlarının inhibə olunması nəticəsində reninin aktivliyinin, angiotenzin I və angiotenzin II-nin miqdarının dozadan asılı olaraq yüksəlməsi və qan plazmasında aldosteronun konsentrasiyasının azalması baş verir.
Arterial hipertenziya
Arterial hipertenziya zamanı kandesartan dozadan asılı olaraq arterial təzyiqin uzunmüddətli aşağı düşməsinə səbəb olur. Preparatın antihipertenziv effekti ürək yığılmalarının tezliyi (ÜYT) dəyişmədən damarların ümumi periferik müqavimətinin aşağı düşməsi ilə əlaqədardır. Preparatın ilk dozasının qəbulundan sonra güclü arterial hipotenziya halları, həmçinin müalicə dayandırıldıqdan sonra ləğv etmə effekti (“rikoşet” sindromu) qeydə alınmayıb. Kandesartanın ilk dozasının qəbulundan sonra hipotenziv təsiri adətən 2 saat ərzində başlayır. Müəyyən edilmiş dozada preparatla davam edən müalicə fonunda AT-nin maksimum aşağı düşməsinə 4 həftə ərzində nail olunur və müalicə boyunca saxlanılır. Sutkada 1 dəfə təyin olunan kandesartan preparatın növbəti dozalarının qəbulları arasındakı intervallarda AT-nin bir qədər dəyişməsi ilə 24 saat ərzində AT-nin effektiv və müntəzəm aşağı düşməsini təmin edir. Kandesartan sileksetilin hidroxlortiazidlə birgə qəbulu hipotenziv effektin güclənməsinə gətirib çıxarır. Kandesartan sileksetilin və hidroxlortiazidin (yaxud amlodipinin) birgə qəbulu xəstə tərəfindən yaxşı qəbul olunur. Preparatın effektivliyi xəstələrin yaşından və cinsindən asılı deyil. Kandesartan sileksetil böyrəklərdə qan dövranını artırır və yumaqcıq filtrasiyasının sürətini dəyişmir yaxud da artırır, eyni zamanda isə böyrək damar müqaviməti və filtrasiya fraksiyası aşağı düşür. Arterial hipertenziya, 2-ci tip şəkərli diabet və mikroalbuminuriyalı xəstələrin iştirakı ilə keçirilən 3 aylıq kliniki tədqiqata əsasən, kandesartan sileksetil albuminin sidiklə ifrazını azaldır (orta albumin/kreatinin nisbəti 30%, 95%, etimad intervalının səviyyəsi 15-42%). Kandesartanın diabetik nefropatiyanın inkişafına təsiri haqqında məlumat yoxdur.
Kandesartan sileksetilin  12 həftə ərzində 8-16 mq dozada qəbulu arterial hipertenziya və 2-ci tip şəkərli diabet xəstələrində qlükozanın səviyyəsinə və lipid profilə təsir göstərmir.
Gündə 1 dəfə 8-16 mq (orta doza 12 mq) dozada kandesartan sileksetilin  xəstələnmə və ölüm səviyyəsinə kliniki təsiri orta hesabla 3.7 il ərzində kandesartan sileksetillə müalicə alan 4937 nəfər yüngül və zəif ağırlıqlı arterial hipertenziyalı yaşlı xəstələrin iştirakı ilə keçirilmiş təsadüfi seçmə kliniki tədqiqatın gedişində tədqiq olunmuşdur (SCOPE   tədqiqatı – yaşlı xəstələrdə koqnitiv funksiyaların və proqnozun tədqiq edilməsi).
Xəstələr kandesartan sileksetil və plasebo, zəruri hallarda digər antihipertenziv preparatlarla birgə qəbul etmişlər. Kandesartan qəbul etmiş xəstələrin qrupunda AT-in 166/90-dan 145/80 mm c.süt. qədər, nəzarət qrupunda isə 167/90-dan 149/82  mm c.süt. qədər düşməsi qeydə alınıb. İki xəstə qrupu arasında ürək-damar sistemi ağırlaşmalarının rastgəlmə tezliyində (ürək-damar xəstəlikləri nəticəsində ölüm halları, ölümlə nəticələnməyən miokard infarktı və insult) statistik baxımdan əhəmiyyətli fərq qeydə alınmamışdır.
Kandesartan qəbul edən xəstə qrupunda ürək-damar ağırlaşmaları 1000 xəstəyə 26,7 hal, nəzarət qrupunda isə 1000 xəstəyə 30,0 hal qeydə alınmışdır (nisbi risk = 0.89, 95%, etimad intervalı 0.75-1.06, p=0.19).

Ürək çatışmazlığı
CHARM tədqiqatının (ürək çatışmazlığı zamanı kandesartan – Ölüm və Xəstələnmə Hallarının Səviyyəsinin Aşağı Düşməsinin Qiymətləndirilməsi) nəticələrinə görə, kandesartan sileksetilin qəbulu ölüm halları tezliyinin və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə  zəruriliyinin azalmasına və sol mədəciyin sistolik funksiyasının yaxşılaşmasına gətirib çıxarmışdır.
Xroniki ürək çatışmazlığı olan xəstələr əsas müalicəyə əlavə olaraq, gündə 4-8 mq dozada kandesartan sileksetil, hətta lazım olduqda gündəlik dozanı 32 mq-a yaxud maksimum mümkün olan terapevtik dozaya çatdırmaqla qəbul etmişlər (kandesartanın orta dozası 24 mq təşkil etmişdir). Müşahidə müddəti orta hesabla 37,7 ay təşkil etmişdir. 6 ay müalicədən sonra kandesartan sileksetilin (89%) qəbulunu davam etdirən 63% xəstə 32 mq terapevtik doza qəbul etmişdir.
Digər CHARM-Alternative (n=2028) tədqiqatında AÇF  inhibitoruna qarşı dözümsüzlüyünə görə (əsasən öskürəyə görə – 72%) qəbul etməyən, sol mədəciyin atım fraksiyası (SMAF) ≤ 40% aşağı olan xəstələr iştirak etmişdir; kandesartan qəbul edən xəstə qrupunda plasebo qrupu ilə müqayisədə ürək-damar xəstəlikləri səbəbindən ölüm hallarının və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar ilk hospitala yerləşdirmənin tezliyinin göstəriciləri  xeyli aşağı olmuşdur (nisbi risk = 0.77, 95%, etimad intervalı 0.67-0.89,  р<0.001). Nisbi riskin azalması 23% təşkil etmişdir.
Statistik olaraq bu tədqiqatda, ürək-damar ağırlaşmaları səbəbindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə zamanı bir ölüm hadisəsinin belə baş verməsinin qarşısının alınması üçün 14 xəstənin müalicəsi bütün tədqiqat müddətində zəruri olmuşdur.
Səbəbindən asılı olmayaraq ölüm hallarının tezliyindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar ilk hospitala yerləşdirmə  göstəricisindən ibarət qarışıq meyar da kandesartan qəbul edən xəstələrin qrupunda xeyli aşağı olmuşdur  (nisbi risk = 0.80, 95%, etimad intervalı 0.70-0.92, p=0.001). Eyni zamanda kandesartanın bu qarışıq meyarın tərkib hissələrindən hər birinə – ölüm hallarının tezliyi və xəstələnmə hallarına (ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə  tezliyinin göstəricisi) müsbət təsiri qeydə alınmışdır. NYHA təsnifatı üzrə kandesartan sileksetilin qəbulu xroniki ürək çatışmazlığının funksional sinfinin yaxşılaşmasına gətirib çıxarmışdır (p=0.008).
CHARM-Added (n=2548) tədqiqatında SMAF (≤ 40%) aşağı olan və AÇF  inhibitoru qəbul edən xəstələrdə ölüm hallarının tezliyindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar ilk hospitala yerləşdirmə  göstəricisindən ibarət qarışıq meyar plasebo qrupu ilə müqayisədə kandesartan qəbul edən qrupda xeyli aşağı olmuşdur (nisbi risk = 0.80, 95%, etimad intervalı 0.75-0.96, p=0.011), bu da nisbi riskin 15% azalmasına uyğundur.
Bu tədqiqatda, ürək-damar ağırlaşmaları səbəbindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə zamanı bir ölüm hadisəsinin belə baş verməsinin qarşısının alınması üçün 23 xəstənin müalicəsi bütün tədqiqat müddətində zəruri olmuşdur.
Səbəbindən asılı olmayaraq ölüm hallarının tezliyindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar ilk hospitala yerləşdirmə  göstəricisindən ibarət qarışıq meyar da kandesartan qəbul edən xəstələrin qrupunda xeyli aşağı olmuşdur  (nisbi risk = 0.87, 95%, etimad intervalı 0.78-0.98, p=0.021), bu da kandesartanın qəbulunun müsbət təsirini  təsdiq etmişdir. NYHA təsnifatı üzrə kandesartan sileksetilin qəbulu xroniki ürək çatışmazlığının funksional sinfinin yaxşılaşmasına gətirib çıxarmışdır (p=0.008).
CHARM-Preserve (n=3023) tədqiqatında sistolik funksiyası dəyişməmiş SMAF > 40% xəstələrdə, kandesartan və plasebo qruplarında (nisbi risk = 0.89, 95%, etimad intervalı 0.77-1.03, p=0.118), ölüm hallarının tezliyindən və xroniki ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar ilk hospitala yerləşdirmə  göstəricisindən ibarət qarışıq meyarın qiymətləri arasında statistik baxımdan əhəmiyyətli fərq aşkar edilməmişdir. Bu meyarın qiymətinin bir qədər aşağı olması  ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə tezliyinin azalması ilə bağlı olmuşdur. Bu tədqiqatda kandesartanın ölüm hallarının tezliyinə təsiri göstərilməmişdir.
CHARM proqramının 3 tədqiqatının nəticələrinin ayrılıqda təhlili zamanı kandesartan və plasebo qruplarında ölüm hallarının tezliyində əhəmiyyətli fərq olmamışdır. Lakin ölüm hallarının tezliyi CHARM-Alternative və CHARM-Added tədqiqatlarının birləşmiş populyasiyasında və hər 3 tədqiqatda qiymətləndirilmişdir (nisbi risk = 0.91, 95%, etimad intervalı 0.83-1.00, p=0.055)
Kandesartanla müalicə fonunda ölüm hallarının tezliyinin və ürək çatışmazlığı ilə əlaqədar hospitala yerləşdirmə tezliyinin  azalması yaşdan, cinsdən və yanaşı müalicədən asılı olmamışdır. AÇF  inhibitorları ilə birgə beta-adrenoblokator qəbul edən xəstələrdə da kandesartan effektiv olmuşdur, eyni zamanda kandesartanın effektivliyi xəstənin optimal dozada AÇF  inhibitoru qəbul edib-etməməsindən asılı olmamışdır.
Xroniki ürək çatışmazlığı və SMAF≤ 40% olan xəstələrdə kandesartanın qəbulu damarların ümumi periferik müqavimətinin və ağ ciyərlərdə kapillyar təzyiqin aşağı düşməsinə, reninin aktivliyinin və plazmada angiotenzin II-nin konsentrasiyasının artmasına, habelə aldosteronun səviyyəsinin azalmasına gətirib çıxarmışdır.

Farmakokinetikası
Sorulması və paylanması:
Kandesartan sileksetil daxilə qəbul edildikdən sonra həzm traktında hidrolizə uğrayır və sürətlə  aktiv formaya – kandesartana çevrilir. Kandesartan sileksetil məhlulu daxilə qəbul edildikdən sonra kandesartanın mütləq biomənimsənilməsi təxminən 40% təşkil edir. Tablet şəkilində preparatın nisbi biomənimsənilməsi daxilə qəbul edilən məhlulla müqayisədə təxminən 34% təşkil edir. Beləliklə, preparatın tablet formasının təxmini mütləq biomənimsənilməsi 14% təşkil edir.
Qan zərdabında maksimal konsentrasiyası (C_max) preparatın tablet formasının qəbulundan orta hesabla 3-4 saat sonra əldə olunur. Tövsiyə olunan doza həddində preparatın dozasının artırılması zamanı kandesartanın konsentrasiyası xətti surətdə artır. Kandesartanın farmakokinetik parametrləri xəstənin cinsindən asılı deyil. Qida qəbulu AUC-a təsir etmir, yəni qida preparatın biomənimsənilməsinə əhəmiyyətli təsir göstərmir. Kandesartan plazmanın zülalları ilə aktiv birləşir (>99%). Kandesartanın paylanma həcmi – V_d 0.1 l/kq təşkil edir.

Metabolizmi və orqanizmdən xaric olması
Kandesartan orqanizmdən əsasən sidik və ödlə dəyişilməmiş şəkildə xaric olur və yalnız cüzi bir hissəsi qaraciyərdə metabolizmə uğrayır. Kandesartanın yarımatılma dövrü – T_1/2 təxminən 9 saat təşkil edir. Preparatın orqanizmdə kumulyasiyası müşahidə olunmur.
Kandesartanın ümumi klirensi təxminən 0.37 ml/dəq/kq təşkil edir, bu zaman böyrək klirensi – 0.19 ml/dəq/kq-dır. Kandesartanın böyrək ekskresiyası yumaqcıq filtrasiyası və aktiv kanalcıq sekresiyası yolu ilə həyata keçirilir. Radioaktiv-nişanlanmış kandesartan sileksetilin peroral qəbulu zamanı daxil edilmiş miqdarın təxminən 26%-i kandesartan şəklində və 7%-i qeyri-aktiv metabolit şəklində sidiklə çıxarılır, eyni zamanda daxil edilmiş miqdarın 56%-i kandesartan şəklində və 10%-i qeyri-aktiv metabolit şəklində nəcisdə aşkar edilir.

Xüsusi klinik hallarda farmakokinetikası
Arterial hipertenziya və böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə, yaşlı xəstələrdə (65 yaşdan yuxarı) kandesartanın  C_max və AUС gənc xəstələrlə müqayisədə müvafiq olaraq, 50% və 80% artır. Lakin kandesartanın qəbulu zamanı hipotenziv effekt və yan təsirlərin yaranması tezliyi xəstələrin yaşından asılı deyil.
Böyrək funksiyasının yüngül və zəif pozğunluğu olan xəstələrdə kandesartanın  C_max və AUС müvafiq olaraq 50% və 70% artmışdır, eyni zamanda normal böyrək funksiyası olan xəstələrlə müqayisədə preparatın T_1/2 dəyişmir. Ağır böyrək pozğunluğu olan xəstələrdə kandesartanın  C_max və AUС müvafiq olaraq 50% və 110%, eyni zamanda preparatın T_1/2 2 dəfə artmışdır. Kandesartanın farmakokinetik parametrləri hemodializ alan xəstələrdə böyrək funksiyasının ağır pozğunluğu olan xəstələrlə eyni olmuşdur.  Qaraciyər funksiyasının yüngül və zəif pozğunluğu olan xəstələrdə kandesartanın  AUС-nin 23% artması qeydə alınmışdır.

İstifadəsinə göstərişlər

• Arterial hipertenziya.
• Ürək çatışmazlığı və sol mədəciyin sistolik funksiyasının pozulması (SMAF≤ 40% azalması) zamanı AÇF  inhibitorları ilə birgə kombinasiyada və ya AÇF  inhibitorlarına qarşı hiperhəssaslıq zamanı istifadə olunur.

Əks göstərişləri
Kandesartan sileksetilə və ya preparatın digər komponentlərinə qarşı yüksək həssaslıq. Hamiləlik və laktasiya dövrü. Kəskin qaraciyər çatışmazlığı və ya xolestaz. Laktozaya dözümsüzlük, laktaza defisiti və qlükoza-qalaktozalı malabsorbsiya sindromu. Tərkibində aliskiren olan preparatlarla birgə şəkərli diabetli xəstələrdə  (1-ci və ya 2-ci tip) və böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə (yumaqcıq filtrasiyasının sürəti <60 ml/dəq/1,73m²) istifadəsi tövsiyə olunmur. 

Xüsusi göstərişləri
Böyrək funksiyalarının pozulması: Kandesartanla müalicə fonunda, renin-angiotenzin-aldosteron sisteminə təsir göstərən digər preparatlarda olduğu kimi, bəzi xəstələrdə böyrək funksiyalarının pozulması qeydə alına bilər.   
Arterial hipertenziyalı və ağır böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə (КК< 30 ml/dəq.) vaxtaşırı qan zərdabında kalium və kreatinin səviyyəsinə nəzarət etmək tövsiyə olunur. Böyrək funksiyasının ağır pozğunluğu və ya böyrək çatışmazlığının terminal mərhələsi olan xəstələrdə (КК< 15 ml/dəq.)  preparatın istifadəsi üzrə klinik təcrübə məhduddur.
Ürək çatışmazlığı olan xəstələrdə, xüsusilə 75 yaş və daha yuxarı yaşlı xəstələrdə, həmçinin böyrək funksiyaları pozulmuş xəstələrdə böyrək funksiyalarını vaxtaşırı yoxlamaq lazımdır.  Kandesartanın dozasının artırılması zamanı kalium və kreatinin səviyyəsinə də nəzarət etmək tövsiyə olunur.
Kandesartanın xroniki ürək çatışmazlığı tədqiqatlarına kreatinin səviyyəsi 265 mkmol/l-dən (> 3 mq/dl) yüksək olan xəstələr daxil edilməmişdir.
Ürək çatışmazlığı zamanı AÇF  inhibitorları ilə birgə istifadəsi: Kandesartan AÇF  inhibitorları ilə birgə qəbul edildikdə əlavə təsirlərin, xüsusilə də böyrək funksiyalarının pozulması və hiperkaliemiyanın  rastgəlmə riski arta bilər. Bu hallarda hərtərəfli müşahidə və laborator göstəricilərə nəzarət tələb olunur.
Hemodializ: dializ prosesində plazmanın səviyyəsinin  aşağı düşməsi və renin-angiotezin-aldosteron sisteminin aktivləşməsi nəticəsində arterial təzyiq 1-ci tip angiotenzin reseptorları (AT₁-reseptorlar)  tərəfindən bloklanmaya qarşı xüsusilə həssas olur. Bununla əlaqədar olaraq hemodializ zamanı xəstələrdə arterial təzyiq və kandesartan sileksetilin dozası yoxlanılmalıdır.
Böyrək arteriyasının stenozu: renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir göstərən dərman vasitələri, xüsusilə AÇF  inhibitorları böyrək arteriyasının ikitərəfli stenozu və tək böyrəyin arteriyasının stenozu olan xəstələrdə qan zərdabında sidik cövhərinin və kreatininin artmasına gətirib çıxara bilər.  Belə effekt angiotenzin II reseptorlarının antaqonistlərinin istifadəsi zamanı da müşahidə oluna bilər.
Böyrəyin transplantasiyası: böyrək transplantasiyası keçirmiş xəstələrdə kandesartan sileksetilin istifadəsinə dair məlumat yoxdur.
Arterial hipotenziya: ürək çatışmazlığı olan xəstələrdə kandesartanla müalicə fonunda  arterial hipotenziya müşahidə edilə bilər. Renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir göstərən digər dərman vasitələrinin istifadəsində olduğu kimi arterial hipertenziyalı xəstələrdə arterial hipotenziyanın yaranmasına səbəb dövr edən qanın həcminin azalması ola bilər. Bu, yüksək dozada diuretik qəbul edən xəstələrdə müşahidə olunur. Buna görə də, müalicənin əvvəlində ehtiyatlı olmaq və zərurət yarandıqda hipovolemiyanı korreksiya etmək lazımdır.
Anesteziya və cərrahiyyə:  Angiotenzin II reseptorlarının antaqonistlərini qəbul edən xəstələrdə anesteziya və cərrahi müdaxilələr zamanı renin-angiotenzin sisteminin blokadası nəticəsində arterial hipotenziya müşahidə edilə bilər. Lakin vena daxili maye və ya vazopressorlar təyinini tələb edən ağır arterial hipotenziya halları çox nadir hallarda qeydə alına bilər.
Aortal və mitral klapanların stenozu və ya hipertrofik obstruktiv kardiomiopatiya: Aortal və mitral klapanların stenozu və ya hipertrofik obstruktiv kardiomiopatiyası olan xəstələrdə digər vazodilatatorların təyinində olduğu kimi, kandesartan sileksetilin istifadəsi zamanı da xüsusi diqqət olunmalıdır.
Birincili hiperaldosteronizm: Birincili hiperaldosteronizmi olan xəstələr renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir göstərən hipotenziv preparatlara qarşı rezistentdirlər. Bununla əlaqədar olaraq bu xəstələrdə kandesartan sileksetilin istifadəsi tövsiyə olunmur.
Hiperkaliemiya: Renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir göstərən preparatların istifadəsi zamanı olduğu kimi, kandesartan sileksetilin kaliumqoruyucu diuretiklərlə, kalium preparatları ilə, tərkibində kalium olan duz əvəzediciləri ilə və ya kaliumun səviyyəsini qanda artıran preparatlarla (məsələn, heparin) birgə qəbulu arterial hipertenziyalı xəstələrdə qan plazmasında kaliumun konsentrasiyasını artıra bilər.
Ürək çatışmazlığı olan xəstələrdə kandesartanla müalicə fonunda hiperkaliemiya yarana bilər. Ürək çatışmazlığı olan xəstələrə kandesartan təyin edildikdə, xüsusilə də AÇF  inhibitorları və spironolakton kimi kalium qoruyan diuretiklərlə birgə təyin edildiyi zaman qanda kaliumun səviyyəsini müntəzəm olaraq yoxlamaq lazımdır.
Ümumi: damar tonusu və böyrək funksiyaları bilavasitə renin-angiotezin-aldosteron sisteminin aktivliyindən asılı olan xəstələr (məsələn, xroniki ürək çatışmazlığı, böyrək arteriyasının stenozu) renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir edən preparatlara qarşı xüsusi həssasdırlar. Bu tip preparatlarla müalicə kəskin arterial hipotoniya, azotemiya, oliqoriya və çox nadir hallarda kəskin böyrək çatışmazlığına gətirib çıxara bilər. Bu təsirlər angiotenzin II reseptorlarının antaqonistlərinin istifadəsi zamanı da müşahidə edilə bilər. Aterosklerotik mənşəli ürəyin işemik xəstəliyi və serebrovaskulyar xəstəliklərdə hər hansı bir antihipertenziv preparatla arterial təzyiqin kəskin aşağı salınması miokard infarktı və insultla nəticələnə bilər.
Aşağıdakı cədvəldə kliniki sınaqlar və marketinq sonrası təcrübələr zamanı aşkarlanmış əlavə təsirlər göstərilmişdir:

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Hamiləlik kateqoriyası – Х.
Hamiləlik zamanı kandesartan sileksetilin istifadəsi tövsiyə olunmur.  Angiotenzin II reseptorunun antaqonistlərinin istifadəsi ilə uzunmüddətli müalicə zəruri olmadıqda, hamiləliyi planlaşdıran xəstələrə təhlükəsizliyi təsdiq olunmuş antihipertenziv preparatlarla müalicə tövsiyə olunur. Kandesartanla müalicə zamanı hamiləlik aşkar edildikdə kandesartan sileksetilin qəbulunu dayandırmaq və alternativ müalicə metoduna keçmək lazımdır.
Renin-angiotezin-aldosteron sisteminə birbaşa təsir göstərən dərman preparatları hamiləlik dövründə istifadə zamanı dölün həyat fəaliyyətində ciddi pozğunluqlara (böyrək fəaliyyətinin pozulması, oliqohidramnion, kəllə sümüklərinin ossifikasiyasının zəifləməsi, dölün bətndaxili hipotrofiyası), yenidoğulmuş uşaqda isə ağırlaşmalara (böyrək çatışmazlığı, oliqouriya, anuriya, arterial hipotenziya) və hətta embrionun ölümünə gətirib çıxara bilər.
Laktasiya dövrü
Kandesartanın ana südünə keçməsi ehtimalı məlum deyil.
Ana südü ilə qidalanan uşaqlarda əlavə reaksiyanın yaranması ehtimal edildiyinə görə, kandesartan sileksetilin istifadəsi zərurəti yarandığı hallarda döşlə əmizdirməni dayandırmaq lazımdır.
Fertillik
Məlumat yoxdur

Nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Kandesartan sileksetil qəbul edən bəzi xəstələrdə yorğunluq və başgicəllənməsi halları baş verə bilər. Bu hallar baş verən xəstələrdə Kandesartan sileksetil qəbul edilən müddətdə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək və ya təhlükəli mexanizmlərdən  istifadə edilməsi məsləhət görülmür.

Əlavə təsirləri
Klinik tədqiqatlar zamanı  əlavə təsirlər zəif və keçici xarakterli və rastgəlmə tezliyinə görə  plasebo qrupu ilə müqayisə edilən olmuşdur. Kandesartan sileksetilin qəbulu fonunda əlavə reaksiyaların yaranmasının ümumi tezliyi preparatın dozasından və xəstənin yaşından asılı olmamışdır.  Əlavə təsirlərlə əlaqədar müalicənin dayandırılması hallarının tezliyi kandesartan sileksetilin (3.1%) və plasebonun (3.2%) istifadəsi zamanı eyni olmuşdur.
Aparılan tədqiqatların məlumatlarının təhlili zamanı kandesartan sileksetilin qəbulu fonunda tez-tez rast gəlinən aşağıdakı əlavə təsirlər haqqında məlumat verilib. Təsvir olunan əlavə reaksiyalar plasebo qrupu ilə müqayisədə ən azı 1% yüksək tezliklə müşahidə olunmuşdur.
MSS tərəfindən: baş gicəllənmə / zəiflik, baş ağrısı
İnfeksiya və invaziyalar:  respirator infeksiyalar
Əlavə təsirlərin yaranması tezliyi aşağıda göstərilib:
Çox tez-tez (≥1/10),
tez-tez (≥1/100-dən <1/10-dək),
bəzən  (≥1/1000-dən <1/100-dək),
nadir hallarda (≥1/10.000-dən <1/1000-dək)
çox nadir hallarda (<1/10.000):

Aparılan tədqiqatların və postmarketinq istifadəsinin məlumatlarının təhlili zamanı müşahidə edilən əlavə təsirlər
İnfeksiya və invaziyalar: Çox vaxt: respirator infeksiyalar
Qan yaratma sistemi tərəfindən: Çox nadir hallarda: Leykopeniya, neytropeniya və aqranulositoz.
Maddələr mübadiləsi tərəfindən:  Çox nadir hallarda:  hiperkaliemiya, hiponatriemiya
Sinir sistemi tərəfindən: Tez-tez: baş gicəllənmə, baş ağrısı
Tənəffüs sistemi tərəfindən:  Çox nadir hallarda: öskürək
MBT tərəfindən: Çox nadir hallarda: qusma
Qaraciyər və öd yolları tərəfindən: Çox nadir hallarda: qaraciyər fermentlərinin səviyyəsinin artması, qaraciyər funksiyasının pozulması və ya hepatit.
Dermatoloji və allergik reaksiyalar: Çox nadir hallarda: angionevrotik ödem, səpki, övrə, dəri qaşınması
Sümük-əzələ sistemi tərəfindən: Çox nadir hallarda: beldə ağrı, artralgiya, mialgiya
Sidik sistemi tərəfindən : Çox nadir hallarda : böyrək funksiyasının pozulması
Laborator göstəricilər tərəfindən: bütövlükdə kandesartanın istifadəsi zamanı standart laborator göstəricilərin kliniki əhəmiyyətli dəyişikliyi qeydə alınmamışdır. Renin-angiotezin-aldosteron sisteminin digər inhibitorlarının istifadəsi zamanı olduğu kimi, hemoqlobinin səviyyəsinin bir qədər aşağı düşməsi müşahidə oluna bilər. Kreatinin, sidik cövhəri və ya kalsiumun miqdarının artması və natriumun səviyyəsinin azalması müşahidə edilmişdir. Kandesartanın istifadəsi zamanı adətən laborator göstəricilərin gündəlik analizi tələb olunmur. Lakin, böyrək funksiyasının pozğunluğu olan xəstələrdə qan zərdabında kalium və kreatinin səviyyəsini vaxtaşırı yoxlamaq lazımdır.

Ürək çatışmazlığı:
Ürək çatışmazlığı olan xəstələrdə kandesartanın istifadəsi fonunda aşkar edilmiş əlavə təsirlər  preparatın farmakoloji xassələrinə uyğun olmuş və xəstənin vəziyyətindən asılı olmuşdur. CHARM kliniki tədqiqatları zamanı  32 mq-a (n=3.803) qədər dozada kandesartanın plasebo (n=3.796) ilə müqayisəsi aparılmışdır, kandesartan sileksetil qəbul edən xəstə qrupundan 21% və plasebo qəbul edən xəstə qrupundan 16,1% xəstə əlavə təsirlər yarandığı üçün müalicəni dayandırmışlar. Daha çox rast gəlinən əlavə təsirlər: hiperkaliemiya, aşağı təzyiq, böyrək çatışmazlığı. Bu reaksiyalar daha çox 70 yaşdan yuxarı, şəkərli diabeti olan, renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir edən preparatlar (xüsusilə AÇF  inhibitorlar və/və ya spironolakton) qəbul edən xəstələrdə baş verir.

GÖZLƏNİLMƏZ EFFEKTLƏR BAŞ VERDİKDƏ HƏKİMƏ MÜRACİƏT EDİN.
Digər dərman preparatları ilə qarşılıqlı təsiri
Farmakokinetik tədqiqatlarda kandesartan sileksetilin hidroxlortiazid, varfarin, diqoksin, peroral kontraseptivlər (etinilestradiol/levonorgestrel), qlibenklamid, nifedipin və enalaprillə birgə istifadəsi öyrənilmişdir. Kliniki əhəmiyyətli qarşılıqlı təsir aşkar edilməyib.
Renin-angiotezin-aldosteron sisteminə təsir göstərən digər dərman vasitələrinin istifadə edilməsi təcrübəsi göstərir ki, kaliumu qoruyan diuretiklərlə, kalium preparatları, kalium tərkibli duz əvəzediciləri və qan zərdabında kaliumun səviyyəsini artıra bilən digər vasitələrlə (məsələn, heparin) yanaşı müalicə hiperkaliemiyanın inkişafına gətirib çıxara bilər.
Litiumun AÇF  inhibitorları ilə birgə istifadəsi qan zərdabında litiumun konsentrasiyasının artmasına və toksiki reaksiyanın yaranmasına gətirib çıxara bilər. Bu cür reaksiya angiotenzin II reseptorunun antaqonistlərinin istifadəsi zamanı da müşahidə olunur. Birgə istifadə zamanı plazmada litiumun miqdarına daima nəzarət etmək lazımdır.
Angiotenzin II reseptorunun antaqonistlərinin antihipertenziv təsiri QİƏV-lə (qeyri-steroid iltihab əleyhinə vasitələr) birgə qəbul zamanı azalır (məsələn, selektiv inhibitorlar COX-2, asetilsalisil turşusu (> 3q/sut) və qeyri-selektiv  QİƏV).
AÇF  inhibitorları ilə birgə istifadəsi halında olduğu kimi, angiotenzin II reseptorunun antaqonistləri və QİƏV preparatları ilə birgə qəbulu böyrək funksiyalarının pisləşməsi riskini, o cümlədən kəskin böyrək çatışmazlığını və plazmada kaliumun səviyyəsini artırır (xüsusilə böyrək funksiyaları zəifləmiş xəstələrdə). Yaşlı şəxslərdə qarışıq müalicə zamanı xüsusilə diqqətli olmaq lazımdır. Xəstələr kifayət qədər maye qəbul etməli, müalicəyə başladıqdan sonra böyrəklərin fəaliyyətinin vaxtaşırı monitorinqi keçirilməlidir.
Xüsusi xəstə qruplarında istifadəsi: Tədqiqat aparılmayıb.

Uşaq və yeniyetmələrdə istifadəsi: Uşaq və yeniyetmələrdə (18 yaşdan aşağı) hipertenziyanın və ürək çatışmazlığının müalicəsi zamanı kandesartanın təhlükəsizliyi və effektivliyi müəyyən edilməyib. 

İstifadə qaydası və dozası
Arterial hipertenziya zamanı:
Arterial hipertenziya zamanı kandesartanın tövsiyə olunan başlanğıc və dəstəkləmə dozası  gündə 1 dəfə 8 mq  təşkil edir. Maksimal gündəlik doza – 16 mq. Müalicə arzu olunan arterial təzyiq göstəricisi əldə olunana qədər aparılır. Maksimal terapevtik effekt müalicəyə başladıqdan 4 həftə sonra əldə olunur.

Yaşlı şəxslərdə: preparatın başlanğıc dozasını dəyişməyə ehtiyac yoxdur.
Hipovolemiya zamanı: tövsiyə olunan doza – 4 mq.
Böyrək çatışmazlığı zamanı: böyrək çatışmazlığı olan, o cümlədən hemodializli  xəstələrdə tövsiyə olunan başlanğıc doza gündə 1 dəfə 4 mq-dır. Əldə olunan nəticəyə görə dozaya dəyişiklik edilir. Böyrək funksiyalarının ağır pozuntusu olan xəstələrdə (КК<30 ml/dəq/1.73 m² bədən səthinin sahəsi) preparatın istifadəsinin kliniki təcrübəsi məhduddur.
Qaraciyər çatışmazlığı zamanı: Yüngül və zəif böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə tövsiyə olunan başlanğıc doza – 2 mq/sut. Doza xəstənin reaksiyasından asılı olaraq dəyişdirilə bilər. Kəskin qaraciyər çatışmazlığı olan xəstələrdə  bu preparatın istifadəsinə dair məlumat yoxdur.
Qarışıq müalicə: Kandesartan sileksetilin və tiazid qrupundan diuretiklərin (xlortiazid) eyni zamanda qəbulu birincinin antihipertenziv effektini gücləndirir.
Ürək çatışmazlığı zamanı: Tövsiyə olunan başlanğıc doza gündə 1 dəfə 4 mq-dır. Dozanın gündə 1 dəfə 32 mq-a yaxud maksimum mümkün dozaya qədər artırılması onun ən azı 2 həftə intervallarla iki dəfə artırılması yolu ilə aparılır.
Yaşlı xəstələrdə, hipovolemiya olan xəstələrdə, böyrək çatışmazlığı, yüngül və zəif qaraciyər çatışmazlığı olan xəstələrdə başlanğıc dozaya düzəliş tələb olunmur.
Qarışıq müalicə: kandesartanı xroniki ürək çatışmazlığı zamanı istifadə edilən digər preparatlarla, məsələn,   AÇF  inhibitorları, beta-adrenoblokatorlar, diuretiklər və ürək qlikozidləri ilə birgə təyin etmək olar.
İstifadəsi:  kandesartan qida qəbulundan asılı olmayaraq gündə bir dəfə qəbul edilməlidir.
Uşaq və yeniyetmələrdə istifadəsi: uşaq və yeniyetmələrdə (18 yaşdan aşağı) kandesartanın təhlükəsizliyi və effektivliyi müəyyən edilməyib.

 Doza həddinin aşılması
Simptomları: Farmakoloji xüsusiyyətləri nəzərə alaraq, dozadan artıq qəbulun simptomu hipotoniya və başgicəllənmə ola bilər. Preparatın dozadan artıq qəbulunun  (672 mq-a qədər kandesartan sileksetil) ağır nəticələr baş vermədən xəstələrin sağalması ilə nəticələnən ayrı-ayrı halları təsvir olunmuşdur.
Müalicəsi: Simptomatik hipotoniya zamanı xəstənin həyat funksiyalarına daimi nəzarət etməklə simptomatik müalicə aparmaq lazımdır.  Xəstə üfüqi vəziyyət almalı və ayaqlarını biraz qaldırmalıdır, zəruri hallarda izotonik məhlulun infuziyası yolu ilə plazmanın həcmini qaldırmaq lazımdır. Effekt olmadıqda simpatomimetik dərman vasitələrinin istifadəsi tövsiyə olunur.
Kandesartan hemodializ zamanı orqanizmdən xaric olmur. 

Buraxılış forması
Qutuda 28 tablet, hər blisterdə 14 tablet olmaqla 2 blister içlik vərəqəsi ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.

Saxlanma şəraiti
30°C-dən yüksək olmayan temperaturda, uşaqların əli çatmayan yerdə və öz qutusunda saxlamaq lazımdır.

Yararlılıq müddəti
3 il.
Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.

Aptekdən buraxılma şərti
Resept əsasında buraxılır.

İstehsalçı
Laboratorios LICONSA, S.A.
Avda. Miralcampo, Nº 7,
Polígono Industrial Miralcampo 19200
Azuqueca de Henares (Guadalajara), SPAIN

Marketinq Lisenziyasının sahibi
Novator Pharma LLP
Office 21, 8 Shepherd Market
London, W1J 7JY, United Kingdom